Βαρύ φορτίο σε φορολογούμενους και πολίτες φέρνει το συμπληρωματικό Μνημόνιο και από το 2018, καθώς τα νέα μέτρα θα είναι ύψους τουλάχιστον 660 εκατ. Ευρώ.

Τεράστιες ανατροπές στις συντάξεις φέρνει το νέο, συμπληρωματικό Μνημόνιο, από το 2019 με το «μάρμαρο» να πληρώνουν ένα εκατ. σημερινοί συνταξιούχοι.

Νέες «κρυφές βόμβες» στα εργασιακά, περιλαμβάνει το συμπληρωματικό Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση με τους δανειστές.

Μπορεί τα βλέμματα όλα να στρέφονται στις μεγάλες περικοπές στις συντάξεις από το 2019 και στο μαχαίρι στο αφορολόγητο από το 2020, ωστόσο από το 2018 τα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί δεν είναι καθόλου αμελητέα, καθώς φτάνουν στο 0,3% του ΑΕΠ και ξεπερνούν τα 650 εκατ. ευρώ.

Το «μαχαίρι» στο επίδομα θέρμανσης, η κατάργηση φορολογικών απαλλαγών και επιδομάτων για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, αλλά και το «καπέλο» στις ασφαλιστικές εισφορές, με την αλλαγή του υπολογισμού τους, είναι μεταξύ των μέτρων που περιγράφονται στο κείμενο της συμφωνίας με τους δανειστές. Αναλυτικά:

Προς κατάργηση οδεύει η έκπτωση 10% επί του φόρου στις ιατρικές δαπάνες, με στόχο την εξοικονόμηση φορολογικών δαπανών 121 εκατ. ευρώ.

Μείωση κατά 50% του κονδυλίου που διατίθεται κάθε χρόνο για την καταβολή επιδόματος θέρμανσης, με στόχο την εξοικονόμηση 58 εκατ. ευρώ.

Κατάργηση όλων των άλλων επιδομάτων για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Πιο συγκεκριμένα, θα καταργηθούν το επίδομα απροστάτευτων τέκνων (3 εκατ. ευρώ), τα επιδόματα ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας (5 εκατ. ευρώ) και τα επιδόματα φτώχειας και φυσικών καταστροφών (4 εκατ. ευρώ). Η συνολική εξοικονόμηση θα φτάσει τα 12 εκατ. ευρώ.

Κατάργηση της έκπτωσης φόρου κατά 1,5% που ισχύει για την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων μισθωτών και συνταξιούχων, με στόχο την εξοικονόμηση 68 εκατ. ευρώ.

Τροποποίηση της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας έτσι ώστε, αρχής γινομένης από τον Ιανουάριο του 2018, η βάση συνεισφοράς από τους αυτοαπασχολούμενους να θεωρούνται τα ακαθάριστα κέρδη προ συνεισφοράς κοινωνικής ασφάλισης του προηγούμενου έτους. Η βάση συνεισφοράς θα μειωθεί προσωρινά κατά 15% το 2018, χωρίς να υπάρξει άλλη μείωση.

Θεσμοθέτηση ενός φόρου επί των βραχυπρόθεσμων μισθωμάτων τουριστικών καταλυμάτων (Airbnb), που θα αποφέρει 48 εκατομμύρια ευρώ το 2018. Αυτό θα παρέχει ένα κανονιστικό πλαίσιο για τη φορολόγηση της οικονομίας κατανομής των περιουσιακών στοιχείων, ώστε να καταστεί δυνατή η καταβολή φόρων και να διαφυλαχθούν τα φορολογικά έσοδα από περιστασιακή και βραχυπρόθεσμη μίσθωση ακινήτων.

Eξορθολογισμός των κινήτρων απόδοσης στα μισθολόγια του δημόσιου τομέα, που θα ανέλθουν σε 33 εκατομμύρια ευρώ το 2018.

Εξορθολογισμός ορισμένων δικαιωμάτων στον στρατιωτικό τομέα, με απόδοση 7 εκατομμυρίων ευρώ το 2018. Αυτό θα περιλαμβάνει: i) τους όρους επιλεξιμότητας και τους τύπους υπολογισμού των επιδομάτων επικινδυνότητας και ii) την εξορθολογιστική αποζημίωση στο εξωτερικό με τη μείωση των θέσεων και της διάρκειας των αποσπασμένων στο εξωτερικό.

Στα μέτρα διασφάλισης της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού περιλαμβάνεται και η κατάργηση από το τέλος του 2017 της έκπτωσης φόρου για τις ασφαλιστικές εισφορές, που φέρνει επιβαρύνσεις από 18% έως 37%.

Μεταξύ των νέων μέτρων συμπεριλαμβάνεται και η εκλογίκευση των δαπανών στον τομέα υγειονομικής περίθαλψης με την υιοθέτηση οροφής clawback, καθώς και η υιοθέτηση -σε συμφωνία με τους θεσμούς- διαρθρωτικών μέτρων που περιλαμβάνουν δαπάνες για διαγνωστικά κέντρα, φαρμακευτικά και ιδιωτικές κλινικές και άλλα έξοδα στον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ που δεν καλύπτονται από το clawback.

«Σφαγή» στις συντάξεις

Τεράστιες ανατροπές στις συντάξεις φέρνει το νέο, συμπληρωματικό Μνημόνιο, από το 2019 με το «μάρμαρο» να πληρώνουν ένα εκατ. σημερινοί συνταξιούχοι. Εντύπωση προκαλεί ότι στο κείμενο που διέρρρευσε δεν υπάρχει αναφορά σε πλαφόν 18%, όπως είχε γίνει γνωστό από διαρροές την προηγούμενη εβδομάδα.

Το μνημόνιο δεν λέει τίποτα περισσότερο από το γεγονός ότι θα πρέπει να εξοικονομηθεί το 1% του ΑΕΠ από την περικοπή των συντάξεων. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι θα υπάρξει πλαφόν στην περικοπή των κύριων και των επικουρικών συντάξεων ώστε η μείωση εισοδήματος να μην ξεπεράσει το 18%.

Η μέση περικοπή για ένα εκατ. συνταξιούχους που θα πληγούν από αυτό το «χτύπημα» αναμένεται να φθάσει τις 2.000 ευρώ τον χρόνο.

Πέραν των περικοπών στις συντάξεις που θα γίνουν από το 2019, όμως, η κυβέρνηση πρέπει το επόμενο διάστημα να ολοκληρώσει και τις υπόλοιπες δεσμεύσεις της για το Ασφαλιστικό, όπως ο επανυπολογισμός των κύριων και επικουρικών συντάξεων έως το Δεκέμβριο του 2017 και το νέο υπολογισμό στα εφάπαξ προκειμένου να υπάρχει αναλογιστική δικαιοσύνη.

Πέραν αυτού, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019 πρέπει να έχει καταργηθεί το ΕΚΑΣ για όλους τους δικαιούχους. Η περικοπή του γίνεται σταδιακά και οι στόχοι έχουν τεθεί ως εξής: Το 2017 η εξοικονόμηση πρέπει να φθάνει τα 570 εκατ. ευρώ, το 2018 τα 808 εκατ. ευρώ και το 2019 τα 853 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα τίθεται χρονοδιάγραμμα για την έκδοση των εκκρεμών συντάξεων. Το 10% όλων των αιτήσεων συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν μεταξύ 13 Μαΐου 2016 και Δεκεμβρίου 2016 πρέπει να υπολογιστεί εκ νέου ενώ ένα επιπλέον 20% θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2017.

Γνωμοδότηση «κόλαφος» του Eλεγκτικού Συνεδρίου για τις περικοπές των συντάξεων από το 2019

Εν τω μεταξύ, σε μια γνωμοδότηση «κόλαφο» το Ελεγκτικό Συνέδριο κρίνει ότι οι περικοπές των κύριων αλλά και των επικουρικών συντάξεων που συμφώνησαν κυβέρνηση και δανειστές από το 2019 είναι αντίθετες με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Οι σύμβουλοι στην γνωμοδότηση τους αποφαίνονται ότι τούς ζητήθηκε να λογοδοτήσουν για ένα σχέδιο νόμου που προβλέπει μεν περικοπές, χωρίς αναλογιστική μελέτη δε, γεγονός που αντιβαίνει σε όσα προβλέπει η ελληνική νομολογία.

Όπως τονίζουν μάλιστα οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν υπάρχουν στην αιτιολογική έκθεση επαρκή στοιχεία που να δικαιολογούν και να καθιστούν αναγκαίες και άλλες περικοπές συντάξεων οι οποίες μπορούν να μειωθούν έως και 18%.

Ωστόσο, η γνωμοδότηση του ανωτάτου δημοσιονομικού δικαστηρίου δεν έχει δεσμευτική παρά μόνο γνωμοδοτική ισχύ.

Κυβέρνηση: Τα μέτρα θα ψηφιστούν κανονικά

Όπως λένε πάντως από το κυβερνητικό στρατόπεδο, «δεν τίθεται θέμα με την ψήφιση των προαπαιτουμένων» και προσθέτουν πως δεν είναι δεσμευτική η γνώμη του ελεγκτικού συνεδρίου καθώς είναι πάγια η θέση του σε αυτές τις περιπτώσεις.

Κρυφές «βόμβες» στα εργασιακά

Νέες «κρυφές βόμβες» στα εργασιακά, περιλαμβάνει το συμπληρωματικό Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση με τους δανειστές.

Μετά το χαράτσι στους αυτοαπασχολούμενους και την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, το επικαιροποιημένο κείμενο του Μνημονίου περιλαμβάνει μια ακόμη περίεργη δέσμευση, που μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στα εργασιακά. Οπως εκτιμάται, μπορεί να φέρει από το παράθυρο την ανταπεργία.

Συγκεκριμένα, ως προαπαιτούμενο, θα πρέπει να έρθει διάταξη νόμου, με βάση την οποία τα δικαστήρια δεν θα αποφαίνονται με διαδικασίες fast track μόνο για το αν μια απεργία είναι νόμιμη ή όχι, αλλά και για τις νομικές αντιπαραθέσεις εργοδοτών- εργαζομένων από την εφαρμογή του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα στις περιπτώσεις απεργιών.

Τι προβλέπει το επίμαχο άρθρο; «Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας ή αν η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη από λόγους που τον αφορούν και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία, ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σ' άλλο χρόνο. Ο εργοδότης όμως έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού». Επί της ουσίας, πρόκειται για την υφιστάμενη light εκδοχή του lock out (ανταπεργία), πίσω από την οποία οχυρώθηκε η κυβέρνηση για να αποφύγει την επαναφορά ρητής πρόβλεψης για τη δυνατότητα ανταπεργίας.

Όπως επισημαίνουν στελέχη με μακρόχρονη εμπειρία στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων, το συγκεκριμένο άρθρο είναι εν υπνώσει, καθώς δεν υπάρχει νομολογία με βάση την οποία η απεργία χαρακτηρίζεται ως «ανωτέρα βία». Τι πρόβλημα μπορεί να δημιουργήσει η νέα μνημονιακή δέσμευση; Να ανοίξει νομικό παράθυρο για το χαρακτηρισμό των απεργιών ως περίπτωση «ανωτέρας βίας», με αποτέλεσμα οι εργοδότες να απαλλάσσονται κατά περίπτωση από την υποχρέωση αποδοχής εργασίας άρα και του αναλογούντος μισθού.

Ανοίγει νομικό παράθυρο να απαλλάσσονται οι εργοδότες κατά περίπτωση από την υποχρέωση αποδοχής εργασίας άρα και του αναλογούντος μισθού

Σε κάθε περίπτωση, η υποτιθέμενη «χαλαρή» αξιολόγηση του Φθινοπώρου, συμπεριλαμβάνει νέες ανατροπές στα εργασιακά. Αν και η κυβέρνηση κατάφερε να σπρώξει λίγο πιο πίσω το «καυτό» ζήτημα της προκήρυξης απεργιών, στην επόμενη αξιολόγηση έχει συμφωνήσει ότι θα λάβει σάρκα και οστά η διάταξη που θα ορίζει ότι για να αποφασίζουν τα πρωτοβάθμια σωματεία μια απεργία, θα πρέπει να υπάρχει απαρτία του 50% των μελών.

Το... colpo grosso θα γίνει, όμως, στο πεδίο της Διαιτησίας. Όταν το ΣτΕ χαρακτήρισε αντισυνταγματική την απαγόρευση της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στη Διαιτησία- όπως δηλαδή ίσχυε προ μνημονίων και καταργήθηκε κατ’ απαίτηση της Τρόικας- οι δανειστές και ειδικά το ΔΝΤ δεν έκρυψαν τη δυσφορία τους, απαιτώντας τη λήψη νομικών πρωτοβουλιών προκειμένου να ξεπεραστεί η απόφαση του ΣτΕ. Τι προβλέπει το επικαιροποιημένο Μνημόνιο; Ως το τέλος του έτους θα πρέπει να υπάρξει Αναφορά από ανεξάρτητο νομικό εμπειρογνώμονα για το ρόλο της Διαιτησίας και στη συνέχεια, κατόπιν συνεννόησης με τους κοινωνικούς εταίρους, να αναθεωρηθούν ως το Φεβρουάριο του 2018 οι ισχύουσες διαδικασίες διαμεσολάβησης και διαιτησίας, λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα ως το Μάρτιο, σε διαβούλευση με τους Θεσμούς και κατ’ εφαρμογήν της απόφασης του ΣτΕ.

Ποιος είναι ο ορατός κίνδυνος αν ξεπεραστεί ο σκόπελος του ΣτΕ; Ακόμα κι αν επανέλθει το πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων το Φθινόπωρο του 2018, αυτό να είναι άνευ ουσίας, άδειο πουκάμισο, καθώς είναι προφανές ότι χωρίς τη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη Διαιτησία από τα συνδικάτα, δεν θα υπάρχει ιδιαίτερη προθυμία από τους εργοδότες για υπογραφή κλαδικών συμβάσεων.

Σημειωτέον, δε, ότι οι δανειστές επέβαλαν ακόμα μια ακόμα ασφαλιστική δικλείδα, για να περιορίσουν το εύρος των όποιων κλαδικών συμβάσεων- την πολυσυζητημένη επεκτασιμότητα- υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να θέσει σε λειτουργία ένα αξιόπιστο (;) διοικητικό σύστημα, που θα επιβεβαιώνει πόσο αντιπροσωπευτική είναι η κλαδική σύμβαση, άρα το κατά πόσο πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες επιχειρήσεις του κλάδου που δεν έχουν συνυπογράψει.

Το απόλυτο μπάχαλο και με το χαράτσι

Οι αποκαλύψεις για τις «κρυφές βόμβες» στο συμπληρωματικό Μνημόνιο, έρχονται να συμπληρώσουν το απόλυτο μπάχαλο στα Εργασιακά, μετά την κυνική ομολογία για το χαράτσι που επιβεβαιώθηκε από το συμπληρωματικό μνημόνιο.

Υπενθυμίζεται ότι η υπ. Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου είχε παραδεχθεί και επιβεβαιώσει εμμέσως χθες, Δευτέρα 8/5 το κρυφό χαράτσι στις εισφορές ελευθέρων επαγγελματιών, που επιβαρύνει από το 2018 ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενους που προκύπτει από τη συμφωνία με τους δανειστές.

Μιλώντας στον Real FM η κ. Αχτσιόγλου είπε ότι για το 2017 δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών. «Οποια παραμετρική αλλαγή γίνει, θα αφορά το 2018». Διευκρίνισε ωστόσο ότι θα εφαρμόζεται παράλληλα συνολική έκπτωση 15% στη βάση υπολογισμού.

Η υπουργός Εργασίας δήλωσε πως η έκπτωση αυτή θα διατηρήσει τις εισφορές στα ίδια επίπεδα που βρίσκονται σήμερα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αλλαγές αφορούν στον υπολογισμό των ακαθάριστων εσόδων ως βάση για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών γεγονός που θα επιβαρύνει υπέρμετρα περίπου 1,4 εκατ. ασφαλισμένους, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενους.