ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΕΙ

  • Κατηγορία: ΑΠΟΨΕΙΣ
  • Δημοσιεύθηκε : Τετάρτη, 02 Αυγούστου 2017 15:44

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΠΥΡΟΥ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΥ...

Ο υπό ψήφιση νόμος για την Ανώτατη Εκπαίδευση, που συζητείται στη Βουλή, δεν αποτελεί το νέο και σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που απαιτείται, ώστε να παρέχονται στα δημόσια ΑΕΙ δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης και ενίσχυσης του ρόλου τους στο σύγχρονο περιβάλλον εκπαίδευσης και έρευνας, ενισχύοντας συγχρόνως την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Ελλάδας. Δυστυχώς, το σχέδιο-νόμου δεν στηρίζει την ανάπτυξη των βασικών αναγκών των Ιδρυμάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης, δηλαδή την αξιοκρατία, τη διαφάνεια, την ανεξαρτησία, την αποτελεσματικότητα και τη διεθνοποίηση.

Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΑΕΙ της πατρίδας μας είναι:

Πρώτον, η περιορισμένη χρηματοδότηση, που συναρτάται, όχι μόνο από την κρατική επιχορήγηση που διαρκώς μειώνεται, αλλά και με τη δυνατότητα των ΑΕΙ να βρίσκουν οικονομικούς πόρους από την αγορά..

Δεύτερον, η κακή κατάσταση των υποδομών, αλλά και των συνθηκών λειτουργίας των κτηριακών συγκροτημάτων των ΑΕΙ.

Τρίτον, το πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ που συχνά φτάνει στο σημείο της κατάργησης της αυτονομίας και της αυτοτέλειας τους.

Για να αντιμετωπισθούν αυτά τα κρίσιμα θέματα θα πρέπει να συνδεθούν τα ΑΕΙ με την παραγωγή, πράγμα που θα οδηγήσει τους φοιτητές να έρθουν σε επαφή με την πραγματική οικονομία. Παράλληλα, θα πρέπει να υλοποιηθούν προγράμματα που θα φέρουν φοιτητές και έσοδα από το εξωτερικό. Προς αυτή την κατεύθυνση είχαμε κινηθεί επί υπουργίας κ. Μ. Γιαννάκου και ιδρύσαμε το Διεθνές Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που προέβλεπε τη λειτουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων και τη δυνατότητα των ΑΕΙ να συνεργάζονται με ΑΕΙ της αλλοδαπής σε κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα που θα γίνονται στη χώρα μας και τα μαθήματα θα διδάσκονται σε ξένη γλώσσα, ώστε να προσελκύσουμε και αλλοδαπούς φοιτητές, όπως πράττει η Κύπρος και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.

Δυστυχώς, το σχέδιο-νόμου της Κυβέρνησης δεν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση. Τραυματίζει το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων, περιλαμβάνει υπερρυθμίσεις και περιγράφει λεπτομερείς διαδικασίες που κανονικά ανήκουν στον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας των ιδρυμάτων, ενισχύει τον συγκεντρωτισμό και καταργεί κάθε έννοια αυτοτέλειας των ιδρυμάτων.

Καταργούνται θεσμοί που συντελούν στη διαφάνεια, όπως τα Συμβούλια Ιδρυμάτων, τα οποία αντικαθίστανται από τα Περιφερειακά Συμβούλια που αποτελούν ένα θολό οργανωσιακό πλέγμα. Υποβαθμίζονται τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, τα οποία αντιμετωπίζονται με διατάξεις που λειτουργούν ως αντικίνητρα στην ανάπτυξη υψηλής στάθμης σπουδών. Βασική αποστολή της πολιτείας είναι να στηρίζει οικονομικά τα ΑΕΙ και να μεριμνά για την ισότιμη πρόσβαση των οικονομικά ασθενέστερων φοιτητών. Τα ακαδημαϊκά θέματα όμως πρέπει να είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των ίδιων των ΑΕΙ και όχι της Πολιτείας.

Παράλληλα, με τις ρυθμίσεις του σχέδιου-νόμου ενισχύεται η κομματικοποίηση στα ΑΕΙ, επαναφέροντας τη συμμετοχή των φοιτητών στα όργανα διοίκησης με εκπροσώπους που θα υποδεικνύονται από τις φοιτητικές παρατάξεις και επιστρέφει μια παρωχημένη αντίληψη για το ακαδημαϊκό άσυλο.

Συνεπώς, με το υπό συζήτηση σχέδιο-νόμου δεν ενισχύεται η εξωστρέφεια των ΑΕΙ στηρίζοντας την έρευνα, αναζητώντας και ιδιωτικούς πόρους ή διευκολύνοντας την πρόσβαση ξένων φοιτητών. Πλήττεται η διασφάλιση της οικονομικής ισορροπίας των ιδρυμάτων, αφού περιορίζεται η δυνατότητα ενίσχυσης της χρηματοδότησης των ΑΕΙ από συνεργαζόμενα ιδρύματα, από κοινή έρευνα με τον ιδιωτικό τομέα και τη διδασκαλία μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Πλήττεται και η αυτοτέλεια των ΑΕΙ.

Από πολιτικής πλευράς ακυρώνεται το συναινετικό κλίμα που είχε επιτευχθεί στο παρελθόν και έθετε τις βάσεις για χρήσιμες και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται και θα είχαν διάρκεια.

Συνεπώς πρόκειται για ένα νομοσχέδιο αντιμεταρρύθμισης και οπισθοδρόμησης.