Απίστευτη επίθεση δέχθηκε ο τομέας των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης από την παρούσα κυβέρνηση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αποδείχθηκε πολύ σκληρός με τα ΜΜΕ και έκανε μέχρι σήμερα ότι είναι δυνατόν για να τα οδηγήσει σε αδιέξοδο. Επειδή οι εκδότες αποδειχθήκαμε σκληρά καρύδια και δεν τους κάναμε τα χατίρια να γράφουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η καλύτερη κυβέρνηση που πέρασε από τον τόπο, μας έβαλαν στο μάτι και μας φόρτωσαν από υποχρεώσεις χωρίς να υπάρχει καμία ανταποδοτικότητα.

Το ποιο φοβερό είναι ότι μας επέβαλαν να πληρώνουμε φόρο 2% επί του τζίρου, υπέρ του ΕΔΟΕΑΠ που σημαίνει, ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ. Θα πληρώνουν δηλαδή όλα τα ΜΜΕ της Ελλάδας για να μην είναι υποχρεωμένοι οι δημοσιογράφοι να πηγαίνουν για την υγεία τους στον ΕΟΠΥΥ όπως όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες. Αυτό φυσικά είναι αντισυνταγματικό και θα γίνουν σχετικές προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικράτειας.

Έτσι, οι εξελίξεις στον ΕΔΟΕΑΠ έχουν παγώσει, καθώς όλες οι πλευρές προετοιμάζονται για εκλογές! Ενώ το νέο Ταμείο Υγείας των εργαζομένων στα ΜΜΕ δεν μπορεί να λειτουργήσει σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις και οι εργοδότες δεν πληρώνουν το 2% της νέας εισφοράς, τύπου αγγελιοσήμου, οι συνδικαλιστές των παρατάξεων που πρωτοστάτησαν στη μετάλλαξη του ΕΔΟΕΑΠ έχουν ριχτεί στην προεκλογική προετοιμασία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και η ΕΡΤ, που είχε εκδώσει ένταλμα πληρωμής του 2% για τον Δεκέμβριο του 2017, με εξώδικό της ενημέρωσε τη διοίκηση ότι δεν θα πληρώσει την εισφορά πριν ολοκληρωθούν οι τυπικές διαδικασίες.

Σημαντικότερο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η συνδρομητική τηλεόραση με τον συγκεκριμένο «φόρο» – εισφορά. Τόσο στην περίπτωση της Cosmote TV όσο και της Nova, το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων προέρχεται από τις συνδρομές και όχι από τις διαφημίσεις, όπως στα ελεύθερα κανάλια. Και οι φορείς συνδρομητικής τηλεόρασης σημειώνουν ότι δεν λειτουργούν όπως ένας δημοσιογραφικός οργανισμός.

Για παράδειγμα, από το σύνολο των εργαζομένων στην Cosmote TV που απασχολούνται στον τομέα της τηλεόρασης λιγότερο από το 20% είναι δημοσιογράφοι. Είναι, δηλαδή, σαν να καλείται μια επιχείρηση να πληρώσει τις ασφαλιστικές εισφορές άλλου κλάδου, και μάλιστα με βαρύτερο τρόπο υπολογισμού σε σχέση με τις επιχειρήσεις του κλάδου. Δεν υπάρχει, δηλαδή, αναλογικότητα. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο τουλάχιστον η Cosmote TV εξετάζει το ενδεχόμενο να προσφύγει στο ΣτΕ κατά της διάταξης. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένας ακόμη εκδοτικός οργανισμός κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Ο χάρτης των φόρων, των εισφορών και των τελών στα media έχει ως εξής:

Ειδικός φόρος τηλεόρασης: Παραμένει στο 20% για τους ιδιωτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας που δεν έχουν πάρει άδεια. Στο ίδιο επίπεδο είναι και για τους περιφερειακούς σταθμούς, που δεν προβλέπεται να αδειοδοτηθούν. Από την 1η Απριλίου 2018 μειώθηκε στο 5% για τις αδειοδοτημένες πλατφόρμες συνδρομητικής τηλεόρασης (Cosmote TV, Nova) και για την ΕΡΤ.

Φόρος συνδρομητικής τηλεόρασης – internet: Από το καλοκαίρι του 2016 οι φορείς συνδρομητικής TV επιβαρύνονται με φόρο 10% στις συνδρομές για τις τηλεοπτικές υπηρεσίες και με 5% για τις υπηρεσίες διαδικτύου. Η ιδέα επιπλέον φορολόγησής τους ανήκει στην ΕΙΤΗΣΕΕ.

Άδειες: Οι εταιρείες συνδρομητικής έχουν πληρώσει ένα εφάπαξ ποσό για την απόκτηση της σχετικής άδειας και έχουν υπογράψει σύμβαση με το Ελληνικό Δημόσιο διάρκειας 15 ετών. Η Nova έχει καταβάλει 2.176.375 ευρώ και ο ΟΤΕ 2.696.257 ευρώ. Οι αδειοδοτημένοι σταθμοί εθνικής εμβέλειας θα πληρώσουν 10 εκατ. ευρώ σε 10 έτη, καταβάλλοντας 3,5 εκατ. ευρώ ανά έτος.

Τέλη χρήσης: Οι εταιρείες συνδρομητικής πληρώνουν ετήσιο τέλος από 0,5% έως 3% επί του τζίρου τους, ανάλογα με τα έτη λειτουργίας τους. Καθώς οι τζίροι είναι υψηλοί, η Nova από το 2012 μέχρι το 2015 κλήθηκε να πληρώσει 16 εκατ. ευρώ. Οι ελεύθεροι σταθμοί πληρώνουν ένα μηνιαίο «ενοίκιο» στην Digea, στην οποία έχουν εκχωρηθεί οι επίγειες συχνότητες έως το 2019. H Digea πληρώνει στο Δημόσιο για το διάστημα αυτό το ποσό των 18.300.000 ευρώ.

«Επιστροφές»: Από την 1η Φεβρουαρίου 2018 μειώθηκαν οι «επιβραβεύσεις» από το 9,9% ανά διαφήμιση στο 4%. Η μείωση αυτή ωφελεί τους τηλεοπτικούς σταθμούς και μειώνει το ποσοστό έμμεσου κέρδους των διαφημιστικών εταιρειών και των media shops.

Αγγελιόσημο: Η υποχρέωση καταβολής αγγελιοσήμου (21,5% ανά διαφήμιση) καταργήθηκε με το τρίτο Μνημόνιο. Αποτελούσε πάγιο αίτημα διαφημιζομένων, διαφημιστών και ιδιοκτητών ΜΜΕ.

ΕΦΚΑ: Οι δημοσιογράφοι που εργάζονται με ΔΠΥ επιβαρύνονται με επιπλέον εισφορές, που συχνά καλύπτουν και εκείνες του εργοδότη τους, σε ποσοστό που φθάνει σχεδόν στο 30%.

Φοροαπαλλαγές: Οι πολυεθνικές ψηφιακές εταιρείες επικοινωνίας (Facebook, Google, YouTube) καταβάλλουν στην καλύτερη περίπτωση ελάχιστους φόρους, ενώ εισπράττουν έσοδα από τη διαφήμιση. Ομοίως, στην Ελλάδα δραστηριοποιείται το συνδρομητικό τηλεοπτικό δίκτυο Netflix, μέσω internet, χωρίς υποχρέωση καταβολής φόρων και τελών.

Το νομικό γραφείο της Αρχοντούλας Παπαπαναγιώτου ανέλαβε από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής την εκπόνηση ειδικής μελέτης για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4487/2017 (κεφάλαιο Δ’) που αφορούν το «Ηλεκτρονικό σύστημα διάθεσης τηλεοπτικού διαφημιστικού χρόνου, τη σύσταση μητρώου περιφερειακού και τοπικού Τύπου, την ειδική σήμανση γραμμωτού κώδικα στις έντυπες εκδόσεις» καθώς και την παραγωγή οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα. Το κόστος της μελέτης ανέρχεται σε 19.500 ευρώ πλέον ΦΠΑ.

Να το θυμηθείτε, με την μελέτη θα μείνουν. Δεν είναι δυνατόν να βάλεις barcode σε συνδρομητικές εφημερίδες όπως είμαστε εμείς στην επαρχία. Θα δίνουμε στον διανομέα από ένα σκάνερ και όταν πάει να ρίξει την εφημερίδα κάτω από την πόρτα σας, θα την σκανάρει πρώτα; Για να μοιράσει 500 φύλλα που μοιράζει ο κάθε διανομέας θα κάνει δύο μέρες αντί για πέντε ώρες. Θα λυθεί έτσι και οι ανεργία μιας και κάθε εφημερίδα θα προσλάβει από καμία δεκαριά διανομείς. Αστεία πράγματα δηλαδή; Απλά θέλουν να βρουν τρόπο να μας κλείσουν, αλλά δεν θα τους περάσει.

Από την άλλη, ο Υπουργός ψηφιακής πολιτικής κ. Παππάς που είναι αρμόδιος για τα ΜΜΕ, λέει ότι θα ανακοινώσει μέτρα στήριξης του έντυπου τύπου. Θα το έκανε την περασμένη Τετάρτη, αλλά δεν είδαμε τίποτα ακόμη. Αν εννοούσε την Μ. Τετάρτη, μάλλον σε ένα χρόνο θα είναι άλλος κυβέρνηση σε αυτόν τον τόπο.

Να πούμε όμως στον κ. Παππά ότι συστήματα άμεσων και κυρίως έμμεσων δημόσιων επιδοτήσεων στον Τύπο βρίσκονται σε ισχύ εδώ και δεκαετίες σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Το είδος και το ύψος των ενισχύσεων ποικίλουν ανάλογα με την παραραδοσιακές δομές του Τύπου σε κάθε χώρα, όμως κοινή πρακτική είναι οι ενισχύσεις στις δημόσιες τηλεοράσεις (μέσω ειδικού τέλους) και στον έντυπο Τύπο (χαρτί), χωρίς να αποκλείονται ενισχύσεις και σε άλλα είδη ΜΜΕ.

Παραδοσιακά, τα συστήματα ενίσχυσης του Τύπου περιλάμβαναν μειωμένο ΦΠΑ στις πωλήσεις, επιδότηση της μεταφοράς του Τύπου, ενίσχυση των πρακτορείων διανομής, μειωμένα τηλεπικοινωνιακά τέλη, αλλά και ειδικές ενισχύσεις σε μικρές εφημερίδες γνώμης για την τόνωση του πλουραλισμού.

Σύμφωνα με την έρευνα του Reuters Institute for the Study of Journalism (2011), η στήριξη του Δημοσίου προς τα ΜΜΕ ετησίως κυμαίνεται, κατά κεφαλήν, από το υψηλό 130 ευρώ τον χρόνο στη Φινλανδία στο ευρωπαϊκό χαμηλό των 43 ευρώ τον χρόνο στην Ιταλία, ενώ στις ΗΠΑ δεν ξεπερνά τα 5,2 ευρώ ανά κάτοικο, κυρίως για έντυπες εκδόσεις.

Η Γαλλία ακολουθεί σύστημα ενισχύσεων εδώ και πολλές δεκαετίες, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων, την ανάπτυξη της διανομής και την υπεράσπιση της πολυφωνίας.

Το Στρατηγικό Ταμείο για την Ανάπτυξη του Τύπου ιδρύθηκε το 2012 και στηρίζει μέσω άμεσων βοηθημάτων του κράτους σχέδια καινοτομίας, αύξησης της παραγωγικότητας μέσω βιομηχανικού εκσυγχρονισμού και προσαρμογών και σχέδια ψηφιακής ανάπτυξης.

Στις άμεσες επιδοτήσεις περιλαμβάνεται η ενίσχυση της διανομής του Τύπου και οικονομική ενίσχυση σε εκδόσεις πολιτικού και γενικού περιεχομένου σε εθνικό επίπεδο με περιορισμένα έσοδα από τη διαφήμιση για τη διατήρηση της πολυφωνίας.

Στις έμμεσες επιδοτήσεις περιλαμβάνεται μειωμένος ΦΠΑ (2,1% επί των πωλήσεων και 5,5% στην εκτύπωση), η απαλλαγή από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, η επιδότηση ταχυδρομικών τελών. Επίσης, μειωμένες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για κατηγορίες εργαζομένων στην αλυσίδα του Τύπου.

Η Ιταλία μεταρρύθμισε το πλαίσιο των δημόσιων ενισχύσεων στα ΜΜΕ το 2016, οπότε και ιδρύθηκε το ταμείο για τον Πλουραλισμό και την Καινοτομία στην Ενημέρωση, όπου συγκεντρώνονται επιμέρους κονδύλια για την ενίσχυση του Τύπου και των ΜΜΕ.

Μόνο το 2016 και μόνο για τη στήριξη των εκδόσεων το κονδύλι άγγιξε τα 155 εκατ. ευρώ. Για τοπικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, οι κρατικοί πόροι έφτασαν τα 50 εκατ., ενώ προβλέπεται και συνεισφορά αλληλεγγύης στην ενημέρωση ύψους 0,1% επί των διαφημιστικών εσόδων. Την τριετία 2014-2016 είχαν προβλεφθεί πόροι ύψους 120 εκατ. ευρώ.

Στο Βέλγιο, είναι θεσμοθετημένη η διαρκής υποστήριξη του έντυπου Τύπου: μειωμένος ΦΠΑ, ταχυδρομικές ατέλειες, κ.ά. Το 2015, για τον γαλλόφωνο ημερήσιο Τύπο διατέθηκαν 7,6 εκατ. ευρώ ως άμεση ενίσχυση, με κριτήρια την τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, την επιμόρφωση του προσωπικού, την εφαρμογή των συμβάσεων εργασίας, τη χρήση νέων τεχνολογιών κ.ά.

Στη Γερμανία, δεν υπάρχει άμεση κρατική ενίσχυση του Τύπου, υπάρχει ωστόσο έμμεση υποστήριξη, όπως π.χ. μειωμένος ΦΠΑ (7% αντί 19%) και μειωμένα ταχυδρομικά τέλη.

Στην Αυστρία, βάσει νόμου προβλέπονται οικονομικές επιχορηγήσεις στις εφημερίδες με στόχο την ενίσχυση της πολυφωνίας. Ένα μέρος διατίθεται για την ενίσχυση της κυκλοφορίας των εφημερίδων, (το 2016 3,8 εκατ. σε 48 εφημερίδες) ένα μέρος διατίθεται για την ενίσχυση της πολυφωνίας στον ημερήσιο περιφερειακό Τύπο (3 εκατ. σε 5 εφημερίδες) και ένα μέρος διατίθεται για την ενίσχυση της ποιότητας και των μελλοντικών προοπτικών του Τύπου (1,5 εκατ. σε 51 φορείς). Προβλέπεται επιχορήγηση για την κάλυψη του κόστους διατήρησης ανταποκριτών στο εξωτερικό και επιστροφή του 10% της τιμής των εφημερίδων που διανέμονται δωρεάν στα σχολεία.

Η Σουηδία, όπως και όλες οι σκανδιναβικές χώρες, έχει ισχυρό Τύπο, ωστόσο προβλέπει επιδοτήσεις για την ενίσχυση της πολυφωνίας. Επιχειρησιακές/λειτουργικές επιδοτήσεις χορηγούνται σε έντυπες ή ηλεκτρονικές εφημερίδες. Επιδοτήσεις για τη διανομή των εφημερίδων δίνονται για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των εφημερίδων και την ενίσχυση της διανομής τους. Αναπτυξιακές επιδοτήσεις στοχεύουν στην ανάπτυξη της ηλεκτρονικής μορφής, με υψηλής ποιότητας συντακτικό περιεχόμενο.

Στην Ισπανία, τα ιδιωτικά ΜΜΕ επιδοτούνται από τις αυτόνομες κοινότητες ξεχωριστά (μέσω κρατικής διαφήμισης) προκειμένου να προωθούν την τοπική γλώσσα. Αυτόνομες κοινότητες όπως της Καταλωνίας, της Βαλένθια, της Γαλικίας και της Ανδαλουσίας έχουν θεσπίσει ειδική νομολογία για την προστασία της τοπικής γλώσσας τους και την επιδότηση ΜΜΕ γι’ αυτόν τον σκοπό.