Ο Δήμος Καρδίτσας αναβαθμίζει το σύστημα διαχείρισης και επέκταση χρήσης κοινόχρηστων ποδηλάτων και ήδη εντάχθηκε στο «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 2014 – 2020».

Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), Ταμείο Συνοχής και η δαπάνη θα ανέλθει σε 199.751,60€.

Η ενδιαφέρουσα Διπλωματική Εργασία της Βασιλικής Κουτσιούμπα, φοιτήτριας του τμήματος πολιτικών μηχανικών της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ με θέμα, “Αξιολόγηση και ανάλυση προτιμήσεων για τη χρήση συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων στην πόλη της Καρδίτσας” και επιβλέπων τον Επίκουρο Καθηγητή ΤΟ.ΜΕ.Δ.Ε. Ιωάννη Πολίτη.

Η Καρδίτσα είναι μια από τις 20 μόλις πόλεις της Ελλάδας που έχουν Συστήματα Κοινόχρηστων Ποδηλάτων. Στον Δήμο Καρδίτσας, από το 2013 τέθηκε σε λειτουργία ένα σύγχρονο σύστημα κοινόχρηστων ποδηλάτων τελευταίας γενιάς EasyBike, με βασικό στόχο την εξοικείωση των πολιτών με τη χρήση του ποδηλάτου ώστε να αποτελέσει βασικό μέσο μετακίνησης. Η εγκατάσταση του συστήματος, εγκρίθηκε από το Πράσινο Ταμείο με χρηματοδότηση του προγράμματος “Αστική Αναζωογόνηση”.

Μετά από οκτώ χρόνια λειτουργίας, ο Δήμος Καρδίτσας αποφάσισε να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα και πλέον αναβαθμίζει το σύστημα διαχείρισης και προχωρεί και σε επέκταση του συστήματος.

Στις 15/01/2021 η ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, σε απόφαση του φέρει την υπογραφή του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστού, την «Αναβάθμιση του συστήματος διαχείρισης και επέκταση χρήσης κοινόχρηστων ποδηλάτων», στον Άξονα Προτεραιότητας «Προστασία του περιβάλλοντος – Μετάβαση σε μια οικονομία φιλική στο περιβάλλον. » του Ε.Π. «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 2014 - 2020».

Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), Ταμείο Συνοχής και η δαπάνη θα ανέλθει σε 199.751,60€.

Το φυσικό αντικείμενο της πράξης αποτελείται από τα εξής δύο (2) υποέργα:

- Το 1ο υποέργο με τίτλο «Αναβάθμιση του λογισμικού του αυτοματοποιημένου συστήματος κοινοχρήστων ποδηλάτων» αφορά στην αναβάθμιση του συστήματος μίσθωσης των κοινοχρήστων ποδηλάτων και την μετατροπή τους σε έξυπνα ποδήλατα, ηλεκτρονικά ελεγχόμενα, με ενσωματωμένο σύστημα GPS / GPRS, τα οποία θα δίνουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στο λογισμικό ελέγχου του συστήματος για την θέση τους, την κίνησή τους και την στάθμευσή τους. Επίσης πρόσβαση στα ποδήλατα θα μπορεί πλέον να αποκτήσει κάποιος 24 ώρες το εικοσιτετράωρο.

- Το 2ο υποέργο με τίτλο «Προμήθεια συστήματος κοινοχρήστων ηλεκτρικών ποδηλάτων Δήμου Καρδίτσας» αφορά στην προμήθεια ενός αυτοματοποιημένου συστήματος κοινόχρηστων ηλεκτρικών ποδηλάτων και συγκεκριμένα α) είκοσι τριών (23) ποδηλάτων δημόσιας χρήσης, β) εννέα (9) ποδηλάτων μεταφοράς φορτίου (cargo) και γ) δύο (2) ποδηλάτων ΑμεΑ, με την απαραίτητη εφαρμογή για την ενοικίασή τους και την άδεια χρήσης του λογισμικού διαχείρισης του συστήματος για δώδεκα (12) μήνες.

Στο 1ο υποέργο περιλαμβάνεται η προμήθεια των εξής:

- 70 ηλεκτρονικές κλειδαριές ποδηλάτων με ενσωματωμένο σύστημα GPS/GPRS

- 1 εφαρμογή ενοικίασης ποδηλάτων σε iOS και Android

- 70 άδειες χρήσης λογισμικού ελέγχου ηλεκτρονικών κλειδαριών για 1 έτος

- Τηλεπικοινωνιακά κόστη / κάρτες SIM κλειδαριών διάρκειας 1 έτους

- 51 LCD οθόνες ηλεκτρονικών βάσεων,

- 2.000 ηλεκτρονικές κάρτες ταυτοποίησης χρηστών

- Αυτοκόλλητα / σήμανση σταθμών και ποδηλάτων

Στο 2ο υποέργο περιλαμβάνεται η προμήθεια των εξής:

- 23 ηλεκτρικά ποδήλατα δημόσιας χρήσης

- 9 ηλεκτρικά ποδήλατα μεταφοράς φορτίου (cargo)

- 2 ηλεκτρικά ποδήλατα ΑμεΑ

- 12 μπαταρίες ηλεκτρικών ποδηλάτων δημόσιας χρήσης

- 1 εφαρμογή ενοικίασης ηλεκτρικών ποδηλάτων σε iOS και Android

- 1 εφαρμογή ενοικίασης ηλεκτρικών ποδηλάτων cargo σε iOS και Android

- 1 εφαρμογή ενοικίασης ηλεκτρικών ποδηλάτων ΑμεΑ σε iOS και Android

- 34 άδειες χρήσης λογισμικού διαχείρισης του συστήματος διάρκειας 1 έτους

- Τηλεπικοινωνιακά κόστη / κάρτες SIM κλειδαριών διάρκειας 1 έτους.

Το υπάρχων σύστημα και τα στατιστικά χρήσης του…

Εντυπωσιακά είναι όσα αναφέρει η Διπλωματική Εργασία της Βασιλικής Κουτσιούμπα, φοιτήτριας του τμήματος πολιτικών μηχανικών της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ με θέμα, “Αξιολόγηση και ανάλυση προτιμήσεων για τη χρήση συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων στην πόλη της Καρδίτσας” και επιβλέπων τον Επίκουρο Καθηγητή ΤΟ.ΜΕ.Δ.Ε. Ιωάννη Πολίτη.

Λειτουργία συστήματος

Η διπλωματική εργασία αναφέρει: Το σύστημα λειτουργεί με αυτοματοποιημένο τρόπο και υπολογίζει τον πραγματικό χρόνο χρήσης των ποδηλάτων καθώς και την χρέωση που αντιστοιχεί σε αυτόν. Έχει τη δυνατότητα εξυπηρέτησης εγγεγραμμένων συνδρομητών καθώς και περιστασιακών χρηστών. Η πρόσβαση στο σύστημα μπορεί να γίνει είτε με την έκδοση ειδικής ηλεκτρονικής κάρτας EasyBike (για τους συνδρομητές) είτε με τη χρήση πιστωτικής κάρτας (κυρίως για τους περιστασιακούς χρήστες).

Πρόσβαση στο σύστημα

Για να γίνει κάποιος συνδρομητής, είναι απαραίτητο να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και να είναι κάτοικος της ευρύτερης περιοχής. Η εγγραφή του μπορεί να πραγματοποιηθεί, είτε ηλεκτρονικά (online) στην ιστοσελίδα του συστήματος είτε προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά (αντίγραφο ταυτότητας και αποδεικτικό κατοικίας) σε εξουσιοδοτημένα σημεία εγγραφής του Δήμου. Μετά την εγγραφή, παραλαμβάνεται από τον χρήστη η ηλεκτρονική κάρτα EasyBike, που είναι μια προπληρωμένη κάρτα.

Για οποιονδήποτε είναι επισκέπτης ή περιστασιακός χρήστης του συστήματος, είναι απαραίτητη η έκδοση κωδικού που μπορεί να γίνει online στην ιστοσελίδα ή στους σταθμούς ενοικίασης με χρήση πιστωτικής κάρτας. Ο κωδικός έχει συγκεκριμένη διάρκεια ισχύος (1 ημέρας ή 7 ημερών). Μετά την λήξη του κωδικού, υπολογίζεται ο χρόνος χρήσης και αφαιρείται το αντίστοιχο ποσό από την κάρτα.

Χρήση Συστήματος

Η παραλαβή και η επιστροφή του ποδηλάτου συνοψίζεται σε 3 βήματα:

1ο Η παραλαβή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιονδήποτε σταθμό ενοικίασης. Ο χρήστης απελευθερώνει ένα ποδήλατο για να ξεκινήσει την διαδρομή του.

• Ένας συνδρομητής που διαθέτει κάρτα EasyBike:

1. Επιλέγει το ποδήλατο που επιθυμεί, πιέζει το πλήκτρο που αντιστοιχεί στην κλειδαριά και ενεργοποιείται η οθόνη.

2. Πλησιάζει την ηλεκτρονική κάρτα ακριβώς κάτω από την οθόνη.

3. Η κάρτα αναγνωρίζεται και η κλειδαριά ανοίγει (Εικόνα 3.12 & 3.13)

• Ένας περιστασιακός χρήστης που διαθέτει κωδικό χρήσης του συστήματος:

1. Χρησιμοποιεί την οθόνη αφής στον σταθμό ενοικίασης και επιλέγει την "Χρήση κωδικού".

2. Εισάγει τον κωδικό και μόλις γίνει αναγνώριση, το σύστημα υποδεικνύει τον αριθμό της κλειδαριάς που βρίσκεται το ποδήλατο που θα παραλάβει.

3. Πιέζει το πλήκτρο της κλειδαριάς και το ποδήλατο απελευθερώνεται.

2ο Ο μετακινούμενος μπορεί να χρησιμοποιήσει το ποδήλατο για όσο χρόνο

επιθυμεί, με τη δυνατότητα χρήσης της ειδικής κλειδαριάς εφόσον απαιτείται για βραχυπρόθεσμη στάθμευση εκτός των σταθμών ενοικίασης.

3ο Η επιστροφή του ποδηλάτου σε οποιονδήποτε σταθμό ενοικίασης, γίνεται με απλή τοποθέτησή σε οποιαδήποτε διαθέσιμη βάση στάθμευσης στην οποία και ασφαλίζεται/κλειδώνεται. Το σύστημα αυτόματα αναγνωρίζει το ποδήλατο και κάνει υπολογισμό του χρόνου ενοικίασης καθώς και της χρέωσης που αντιστοιχεί.

Το ποσό που αντιστοιχεί στην μίσθωση σύμφωνα με τον ισχύοντα τιμοκατάλογο, αφαιρείται αυτόματα από το υπόλοιπο της ηλεκτρονικής κάρτας EasyBike ή της πιστωτικής κάρτας.

Ποδήλατα και Σταθμοί ενοικίασης

Το σύστημα αυτόματης μίσθωσης ποδηλάτων στην πόλη της Καρδίτσας διαθέτει 60 ποδήλατα τελευταίας γενιάς σε θαλασσί χρώμα με ειδικό σχεδιασμό που φέρουν πάνω το λογότυπο EasyBike καθώς και διαφήμιση των χορηγών. Σε κάθε σταθμό υπάρχουν ειδικές βάσεις όπου ασφαλίζονται/κλειδώνονται τα ποδήλατα.

Η πόλη της Καρδίτσας διαθέτει έξι σταθμούς ενοικίασης κοινόχρηστων ποδηλάτων.

1. Ο σταθμός της Κτηνιατρικής σχολής 2. Ο σταθμός της κεντρικής πλατείας 3. Ο σταθμός της πλατείας Παυσιλύπου 4. Ο σταθμός του ΚΤΕΛ Καρδίτσας 5. Ο σταθμός της πλατείας Λάππα και 6. Ο σταθμός του σταθμού ΟΣΕ Καρδίτσας.

Διαθεσιμότητα

Η ιστοσελίδα διαθέτει online και σε πραγματικό χρόνο, πληροφόρηση του χρήστη σχετικά με τη διαθεσιμότητα ποδηλάτων καθώς και των κενών θέσεων σε κάθε σταθμό. Στην ιστοσελίδα φαίνεται ο χάρτης των σταθμών ποδηλάτων της πόλης της Καρδίτσας. Ο χρήστης πατώντας πάνω σε κάθε σταθμό μπορεί να ενημερωθεί για την κατάσταση, να δει τα διαθέσιμα ποδήλατα καθώς και τις ελεύθερες θέσεις στάθμευσης.

Η έρευνα

Στην Διπλωματική Εργασία, περιλαμβάνεται και έρευνα με σκοπό να μελετηθεί η αντίδραση των χρηστών του συγκοινωνιακού δικτύου της πόλης της Καρδίτσας στο ήδη υπάρχον σύστημα ενοικίασης κοινόχρηστων ποδηλάτων καθώς και στο ποδηλατικό της δίκτυο. Στόχος είναι η ανάλυση ευαισθησίας της προτίμησης των μετακινούμενων απέναντι στο σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων, ελέγχοντας ταυτόχρονα την προτίμησή τους στο μέσο μεταφοράς που επιλέγουν για την βασική τους μετακίνηση, καθώς και η διερεύνηση παραγόντων που επηρεάζουν τις προτιμήσεις τους.

Από την έρευνα φαίνεται πως η χρήση των κοινόχρηστων ποδηλάτων στην πόλη της Καρδίτσας γίνεται κατά 17.6% του δείγματος της έρευνας.

Οι χρήστες του συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων, κατά πλειοψηφία είναι αρκετά ικανοποιημένοι από όλους τους σχετικούς παράγοντες.

Ωστόσο, είναι εμφανές πως είναι αρκετοί και εκείνοι που είναι λίγο έως καθόλου ευχαριστημένοι από τους σταθμούς ποδηλάτων καθώς και την εφαρμογή, τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σύστημα.

Επίσης, από την έρευνα προκύπτει μια ξεκάθαρα θετική απάντηση στο ότι η κατασκευή ποδηλατοδρόμου στην πόλη αποτελεί ένα κίνητρο στους μετακινούμενους για να χρησιμοποιήσουν το ποδήλατο (92%).

Γενικά Συμπεράσματα

Συνοψίζοντας, είναι γεγονός πως η Καρδίτσα έχει κάνει εξαιρετική προσπάθεια προσέγγισης όλων των συνιστωσών της βιώσιμης κινητικότητας που αναλύονται στα προηγούμενα κεφάλαια, εστιάζοντας στην ένταξη του ποδηλάτου ως μέσο μεταφοράς βασικών μετακινήσεων.

Ο στόχος της παρούσας έρευνας έγκειται στην εξαγωγή απαντήσεων για τα ερευνητικά ερωτήματα, όπως αυτά διατυπώθηκαν στην Εισαγωγή. Η εξαγωγή απαντήσεων και συμπερασμάτων στα παραπάνω ερωτήματα επιτεύχθηκε μέσω διεξαγωγής έρευνας πεδίου και συμπλήρωσης δομημένου ερωτηματολογίου, σε δείγμα 316 ατόμων.

Τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την παρούσα έρευνα μπορούν να συνοψισθούν στα εξής:

1. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων που αποτέλεσαν δείγμα των κατοίκων της πόλης, φαίνεται πως δεν χρησιμοποιεί το σύστημα κοινόχρηστων ποδηλάτων που έχει εγκατασταθεί. Ειδικότερα, όσοι χρησιμοποιούν το σύστημα είναι αρκετά ευχαριστημένοι στις συνιστώσες του: χρέωση, ποδήλατα, διαθεσιμότητα ποδηλάτων, ενώ λιγότερο ευχαριστημένοι δείχνουν στην πυκνότητα σταθμών ενοικίασης και στον τρόπο λειτουργίας του συστήματος. Φάνηκε, επίσης, για όσους δεν το χρησιμοποιούν, ότι βασικότερο λόγο αποτελεί το ότι έχουν ήδη δικό τους ποδήλατο και σε μικρότερο βαθμό, το ότι δεν υπάρχουν κοντινοί σταθμοί ενοικίασης που να τους εξυπηρετούν.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, συμπεραίνεται πως το σύστημα δεν έχει την επιθυμητή απήχηση στους κατοίκους της πόλης.

2. Όσον αφορά το μέσο μεταφοράς, η προτίμηση του ποδηλάτου φαίνεται να κυριαρχεί με το ΙΧ να έρχεται δεύτερο, ενώ λιγότεροι είναι οι πεζοί και οι οδηγοί μοτοσυκλετών.

3. Συγκρίνοντας, το ΙΧ με το ποδήλατο, είναι εμφανές πως ο παράγοντας του χρόνου τους επηρεάζει λιγότερο από τον παράγοντα των κυκλοφοριακών συνθηκών και της στάθμευσης. Δηλαδή, η προτίμησή τους στο ποδήλατο στηρίζεται στο ότι μπορούν να το σταθμεύσουν εύκολα χωρίς καθυστερήσεις στη διαδρομή λόγω αυξημένης συμφόρησης, παρόλο που μπορεί ο χρόνος μετακίνησης με αυτό να είναι διπλάσιος.

4. Η διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν την χρήση του συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων, έδειξε πως σημαντικό ρόλο παίζουν η ηλικία και η άμεση πρόσβαση στο δίκτυο ποδηλατοδρόμων ή σε κάποιο σταθμό ενοικίασης.

Στην επιλογή μέσου μεταφοράς, δείχνουν να επιδρούν σημαντικά οι παράγοντες:

ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, αριθμός παιδιών της οικογένειας, περιοχή διαμονής, συχνότητα μετακινήσεων μέσα σε μια βδομάδα καθώς και συνολικός χρόνος κάθε μετακίνησης.

Η προτίμηση του ποδηλάτου σε σύγκριση με το ΙΧ, προκύπτει ότι επηρεάζεται σημαντικά από τους παράγοντες : φύλο, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, οικογενειακή κατάσταση, εισόδημα και αριθμός παιδιών της οικογένειας.

5. Η προθυμία χρήσης του συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων στην πόλη της Καρδίτσας παρουσιάζεται με αυξημένη πιθανότητα σε άτομα που θεωρούν αρκετά σημαντικό το κόστος μετακίνησης ενός μέσου, έχουν άμεση πρόσβαση σε δίκτυο ποδηλατοδρόμων ή σε σταθμούς ενοικίασης και τέλος, διαθέτουν μέσο εισόδημα.

Προτάσεις

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι προτάσεις όπου γίνεται αναφορά στα παρακάτω:

Τα επόμενα χρόνια, η Καρδίτσα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να αποτελέσει έναν από τους βασικούς πόλους έλξης της Θεσσαλίας, αναδεικνύοντας με τη φυσιογνωμία της, την εικόνα μιας πόλης βιώσιμης, που σέβεται πρώτα από όλα τους κατοίκους της και προσφέρει σε αυτούς και στους επισκέπτες ποιότητες που θα αξίζει να τις χαρούν.

Για την επίτευξη των παραπάνω, είναι απαραίτητη η καλύτερη ρύθμιση των συγκοινωνιακών συνθηκών της πόλης, ώστε να αποφεύγεται η συμφόρηση στους δρόμους από αυτοκίνητα και να προωθείται το βάδισμα ή το ποδήλατο, συμβάλλοντας παράλληλα στη μείωση παραγόμενων ρύπων και στην προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, είναι αναγκαία η μεγαλύτερη προστασία και φροντίδα των δημοσίων χώρων και των χώρων πρασίνου καθώς και η συντήρηση υποδομών του οδικού και ποδηλατικού δικτύου. Σ αυτό το σχεδιασμό, πέρα από τους αιρετούς και υπηρεσιακούς παράγοντες και επιστήμονες, απαιτείται και ο ενεργός ρόλος των πολιτών.

Η επέκταση και συντήρηση του ποδηλατικού δικτύου, θα έδινε μια ώθηση στη χρησιμοποίηση του ποδηλάτου από περισσότερους κατοίκους.

Όσον αφορά τη χρήση ποδηλάτου, η έρευνα δείχνει πως αποτελεί βασικό μέσο μετακίνησης για την πλειοψηφία των κατοίκων όμως το ΙΧ παραμένει δεύτερο και πλησιάζει το ποσοστό του ποδηλάτου. Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, είναι αναγκαίες οι συνεχείς καμπάνιες ενημέρωσης και προώθησης του ποδηλάτου αλλά και του συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων ενώ η αναβάθμιση και η συντήρηση του υφιστάμενου αυτού συστήματος κρίνεται απαραίτητη.

Είναι ενδεικτικό ότι αυτά που προτείνει η έρευνα, έχουν προβλεφθεί στην μελέτη για την αναβάθμιση που πρόσφατα εγκρίθηκε.

Επίσης η έρευνα προτείνει:

Να καταργηθούν ο σταθμός της Κεντρικής Πλατείας και της πλατείας Λάππα (ο οποίος δεν λειτουργεί πια), να μετακινηθεί ο σταθμός του αθλητικού πάρκου προς το ΚΤΕΛ ώστε να εξυπηρετούνται και οι ταξιδιώτες, να μετακινηθεί ο σταθμός του ΟΣΕ πιο κοντά στο κτίριο δεδομένου ότι επίκειται η διαπλάτυνση του δρόμου και να διατηρηθούν ως έχουν οι σταθμοί στο Παυσίλυπο και την Κτηνιατρική Σχολή. Τέλος, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν θέσεις στάθμευσης με ποδήλατα, σε κάθε ξενοδοχείο της πόλης για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών.

#cohesionGR