Γράφει ο Γιώργος Αμβροσίου

Η χώρα μας ζει πρωτόγνωρες καταστάσεις λόγω της μεγάλης πανδημίας του Κορωνοϊού. Σε όλες τις χώρες του κόσμου έχουν επέλθει ανατροπές στην ζωή των πολιτών που κανείς δεν περίμενε. Μέσα σε όλα αυτά, στην Ελλάδα ασχολούμαστε με το εάν ο Κορωνοϊός μεταδίδεται ή όχι με την θεία κοινωνία. Είδαμε ακόμη και βουλευτές να βγαίνουν και να λένε ότι αυτοί μετάλαβαν, στοχεύοντας φυσικά στις ψήφους της εκκλησίας. Η Ιερά Σύνοδος δείχνοντας μια επικίνδυνη σπουδή, εξέδωσε μια κατάπτυστη ανακοίνωση που έλεγε ότι ο ιός δεν μεταδίδεται με την θεία κοινωνία.

Η ανακοίνωση έλεγε: Για τα μέλη της Εκκλησίας, η προσέλευση στην Θεία Ευχαριστία και η κοινωνία από το Κοινό Ποτήριο της Ζωής, ασφαλώς και δεν μπορεί να γίνει αιτία μετάδοσης ασθενειών, γιατί οι πιστοί όλων των εποχών, γνωρίζουν ότι η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία, ακόμη και εν μέσω πανδημίας, συνιστά αφ᾿ ενός μια έμπρακτη κατάφαση αυτοπαράδοσης στον Ζώντα Θεό, και αφ᾿ ετέρου τρανή φανέρωση αγάπης, η οποία κατανικά κάθε ανθρώπινο και ίσως δικαιολογημένο φόβο: «φόβος δεν υπάρχει στην αγάπη, αλλά η τέλεια αγάπη διώχνει τον φόβο» (Α΄ Ἰωάν. 4, 18). Τα μέλη της Εκκλησίας γνωρίζουν ότι η κοινωνία, δηλαδή η σχέση, είναι καρπός αγάπης και άθλημα ελευθερίας, ακριβώς γιατί αγνοεί την καχυποψία, τις επιφυλάξεις, τους φόβους.

Καταλυτική ήταν η παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που στο διάγγελμά του ανέφερε: “Κλείνω με μια αναφορά σε ένα θέμα που απασχολεί πολύ τον δημόσιο διάλογο. Προσωπικά, τις τελευταίες μέρες ένιωσα έντονη την ανάγκη να επικαλεστώ την πίστη μου για να αντλήσω δύναμη και να σταθώ στο ύψος των περιστάσεων. Είμαι σίγουρος ότι και πολλοί από εσάς αισθανθήκατε το ίδιο. Ως Πρωθυπουργός, όμως, οφείλω να ακούσω τους ειδικούς επιστήμονες. Ό,τι ισχύει για τις δημόσιες συναθροίσεις, ισχύει και για τις εκκλησίες μας.

Σήμερα, δεν δοκιμάζονται τα «πιστεύω» μας, αλλά η πίστη μας στην υγεία του ανθρώπου. Η αγάπη προς τον «πλησίον» στην οποία ομνύει και η ίδια η Ορθοδοξία. Γι’ αυτό και τα θρησκευτικά καθήκοντα πρέπει κι αυτά να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα. Και να επιτελούνται, όσο είναι εφικτό, απ’ το σπίτι, ώστε να περιορίζονται οι μεγάλες συναθροίσεις. Η Εκκλησία των πιστών, άλλωστε, είναι μεγάλη. Προσβλέπω στη στήριξη της ηγεσίας της Εκκλησίας στον κοινό σκοπό. Αλλά ο θεσμικός μου ρόλος μού επιβάλλει να τοποθετηθώ με σαφήνεια στο θέμα.

Ξέρω ότι η πίστη αρχίζει, συχνά, εκεί που τελειώνει η επιστήμη. Όμως η πίστη που χρειαζόμαστε τώρα είναι ότι θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε την κρίση. Αρκεί όλοι να ακολουθήσουμε συντεταγμένα τις οδηγίες των γιατρών και των ειδικών. Και αναλογιζόμενοι πάντα ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά για όλες τις Ελληνίδες και για όλους τους Έλληνες δίπλα μας”.

Ακολούθησε ένα μπαράζ δηλώσεων από επώνυμους και ανώνυμους που επευφημούσαν στον πρωθυπουργό για την ξεκάθαρη δήλωσή του. Ουσιαστικά, για κάτι που όλοι μας θα έπρεπε από την αρχή να καταλάβουμε, έπρεπε να κάνει δήλωση ο ίδιος ο πρωθυπουργός για να ταρακουνηθεί ο κόσμος.

Ακολούθησαν ανακοινώσεις από μητροπολίτες που καλούσαν τον κόσμο να μείνει στο σπίτι, όπως αυτή του μητροπολίτη Φθιώτιδας Συμεών και ξαφνικά, ξύπνησε επιτέλους και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.

«Η Εκκλησία μας όλους τους αγκαλιάζει, όλους τους αγαπά και για όλους προσεύχεται. Ούτε μετρητή πίστης διαθέτει ούτε οι κληρικοί μας τηρούν "παρουσιολόγιο" στους Ιερούς Ναούς». Τα παραπάνω αναφέρει σχετικά με τη συζήτηση που άνοιξε τις τελευταίες μέρες για τον κορωνοϊό, σε δήλωσή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. «Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί ζουν και ενεργούν σε πνεύμα ελευθερίας του προσώπου, διαθέτοντας, ταυτόχρονα, ανεπτυγμένο το αίσθημα τόσο της εθνικής όσο και της ατομικής ευθύνης», τονίζει, μεταξύ άλλων, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος.

Αναλυτικότερα, η δήλωση του Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας έχει ως εξής: «Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, με αίσθημα ευθύνης έναντι του Θεού και του ελληνικού λαού, στάθηκε από την πρώτη στιγμή αρωγός και συμπαραστάτης στην εθνική προσπάθεια αποτροπής της εξάπλωσης του κορονοϊού, ενημερώνοντας, σύμφωνα με τις οδηγίες της Πολιτείας, τους πολίτες. Επίσης, από την πρώτη στιγμή, τάχθηκε πλήρως με τις αποφάσεις των αρμοδίων υπευθύνων κρατικών φορέων σχετικά με τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για την προφύλαξη της δημόσιας υγείας, αποφάσεις τις οποίες εφάρμοσε και εφαρμόζει.

Η Εκκλησία μας όλους τους αγκαλιάζει, όλους τους αγαπά και για όλους προσεύχεται. Ούτε μετρητή πίστης διαθέτει ούτε οι κληρικοί μας τηρούν "παρουσιολόγιο" στους Ιερούς Ναούς. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί ζουν και ενεργούν σε πνεύμα ελευθερίας του προσώπου, διαθέτοντας, ταυτόχρονα, ανεπτυγμένο το αίσθημα τόσο της εθνικής όσο και της ατομικής ευθύνης. Και για την Εκκλησία μας, είναι προφανές ότι όσοι ανθρωπίνως ανησυχούν και φοβούνται και όσοι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού είναι το ίδιο πιστοί Χριστιανοί με όλους τους υπόλοιπους.

Η Εκκλησία μας ουδέποτε στάθηκε απέναντι στην Επιστήμη και ουδέποτε επιχείρησε να την υποκαταστήσει. Όμως, ούτε η Επιστήμη επιχείρησε ποτέ να υποκαταστήσει την Εκκλησία στα θέματα Πίστης. Προκαλεί, πάντως, αφάνταστη λύπη και βαθιά πικρία η απόπειρα ορισμένων, δήθεν ελιτίστικων, κέντρων που αγνοούν και τα στοιχειώδη της Πίστεως και τα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας, να μετατοπίσουν, δολίως και τεχνηέντως, τη συζήτηση σε καθαρά πνευματικά ζητήματα, διότι προφανώς αυτοσυντηρούνται ή δικαιολογούν την ύπαρξή τους από διχαστικές λογικές, οι οποίες τορπιλίζουν την ίδια την εθνική συναίνεση και ομοψυχία, που η Πατρίδα μας, αυτές τις στιγμές, έχει τόσο ανάγκη».

Ουσιαστικά ο Αρχιεπίσκοπος προσπάθησε να διορθώσει τα πράγματα μετά την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου, αλλά και πάλι έκανε μισή δουλειά. Δεν μπορεί όταν κλείνουν τα πάντα για 14 μέρες, από το μέτρο αυτό να εξαιρούνται οι εκκλησίες, στις οποίες κυρίως προστρέχουν άνθρωποι μεγάλης ηλικίας που είναι και η ομάδα υψηλού κινδύνου.

Δεν παραδειγματιζόμαστε από την γειτονική Ιταλία που καθημερινά μετράει από 200 νεκρούς; Η καθολική εκκλησία επέδειξε σοβαρότητα και έκλεισε όλους τους ναούς. Αν πρέπει να γίνεται λειτουργία, ας την τελεί σε κάθε ναό ο Ιερέας μόνος του. Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορώ να δεχθώ ότι ενώ σε λίγες μέρες οι εργαζόμενοι στο σύστημα υγείας θα αρχίσουν να καταρρέουν από την υπερεργασία, κάποιοι θα κολλήσουν τον ιό, επειδή αντί να προσευχηθούν στο σπίτι τους, θέλουν να προσευχηθούν στην εκκλησία και να κοινωνήσουν. Κρίμα για την εκκλησία, πρίμα για την πολιτεία, κρίμα για τους πολίτες που έχει αυτή η χώρα...