Νέες αλλαγές στις Πανελλαδικές εξετάσεις, ανακοίνωσε ο υπουργός Παιδείας, Κωνσταντίνος Γαβρόγλου, ενώ, οκτώ συστήματα και δεκαπέντε βασικές αλλαγές επ’ αυτών συνθέτουν το συνεχές «ράβε-ξήλωνε» από το 1964 έως και σήμερα στην παιδεία.

Εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ μέσω βαθμού απολυτηρίου και κατάργηση των Πανελλαδικών εξετάσεων σε βάθος τριετίας ανακοίνωσε ο υπουργός Παιδείας, Κωνσταντίνος Γαβρόγλου. Μιλώντας στην Ολομέλεια, στη διάρκεια συζήτησης του νομοσχεδίου για το κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας τόνισε: «Οι τελευταίες δύο τάξεις του Λυκείου πρέπει να αναβαθμιστούν δραματικά και τα παιδιά να έχουν ένα απολυτήριο με σοβαρή υπόσταση στην κοινωνία, πρέπει να αποδραματοποιηθούν οι εξετάσεις, που παιδαγωγικά δεν παίζουν κανένα ρόλο, αφού τα παιδιά μαθαίνουν απ’ έξω τα μαθήματά τους και πάνε και γράφουν και όποιο δεν τα έχει μάθει, κόβεται. Και αυτό είναι παιδαγωγικά απαράδεκτο σύστημα».

Ο υπουργός Παιδείας, σημείωσε δε ότι εκείνο που πρέπει να διατηρηθεί, είναι το αδιάβλητο της διαδικασίας και να δούμε πως με αδιάβλητο τρόπο τα παιδιά θα μπαίνουν στο πανεπιστήμιο με το βαθμό του απολυτηρίου τους. «Αυτό πρέπει να το συζητήσουμε στις λεπτομέρειες του και δεν είναι κάτι που μπορεί να ισχύσει από του χρόνου, αλλά έχει έναν ορίζοντα μιας τριετίας, τουλάχιστον, και τίποτε δεν μπορεί να γίνει βεβαίως χωρίς ένα εθνικό σχέδιο αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων και χωρίς ένα εθνικό σχέδιο επιμόρφωσης των καθηγητών», είπε ο υπουργός Παιδείας. «Όλη η κοινωνία γνωρίζει πως οι τελευταίες δύο τάξεις του Λυκείου είναι ακυρωμένες και γι’ αυτό δεν φταίνε οι εκπαιδευτικοί, υπάρχει μια συλλογικότερη ευθύνη». Παράλληλα κάλεσε όλους να αναλογιστούν ότι «υπάρχει και ένα θεσμός εκτός σχολείων, που κατάφερε να καταβροχθίσει το σχολείο, ένας θεσμός που παρέχει εκπαίδευση χωρίς να είναι στον κορμό του σχολείου και γι’ αυτό πρέπει να επανιδρύσουμε ουσιαστικά το Λύκειο».

Εκ πρώτης όψεως, δεν μπορεί κανείς παρά να συμφωνήσει με τον Υπουργό. Δεν είναι τυχαίο ότι ειδικά την τρίτη Λυκείου οι μαθητές, κρατάνε απουσίες και τον τελευταίο μήνα δεν πατάνε στα Λύκεια! Προτιμούν από το δημόσιο σχολείο, τα φροντιστήρια και το διάβασμα στο σπίτι και δεν έχουν άδικο. Το γιατί, το γνωρίζουμε όλοι μας.

Από την άλλη όμως, η συζήτηση αυτή δημιουργεί για μια ακόμη φορά ανησυχία στον μαθητικό κόσμο. Ένας ακόμη υπουργός, θέλει να αλλάξει το σύστημα στην εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, λες και δεν έχουν κάτι καλύτερο να κάνουν.

Οκτώ συστήματα και δεκαπέντε βασικές αλλαγές επ’ αυτών συνθέτουν το συνεχές «ράβε-ξήλωνε» από το 1964 έως και σήμερα στην παιδεία. Όπως αναφέρει στο ρεπορτάζ της η Καθημερινή, πάνω από μισό αιώνα η Ελλάδα δεν μπορεί να βρει τον βηματισμό της στο κεφαλαιώδες πεδίο για την πρόοδο της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι την τελευταία τριετία το σύστημα έχει αλλάξει δύο φορές, ενώ τώρα η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας συζητάει εκ νέου την αλλαγή του. Ο αριθμός των εξεταζόμενων μαθημάτων έφθασε έως και τα 14, ενώ τώρα έχει μειωθεί στα 4+1. Βεβαίως, οι μικροαλλαγές είναι πολύ περισσότερες των βασικών – φθάνοντας συνολικά περίπου στις 40 Μάλιστα, όπως ανέφερε στην «Κ» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Ιωάννης Παντής, φέτος καταργούνται οι επαναληπτικές εξετάσεις για όσους υποψηφίους απουσιάσουν δικαιολογημένα από την πρώτη, κρίσιμη εξέταση.

Σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων (ΕΟΕ) από το 1964, έτος κατά το οποίο ξεκίνησαν οι διαδικασίες επιλογής των υποψηφίων για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ από το υπουργείο Παιδείας, το ζήτημα της εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι ένα από τα πιο συζητημένα εκπαιδευτικά ζητήματα. Η προβληματική που έχει αναπτυχθεί από τότε μέχρι και σήμερα αφορά κυρίως τους εξής άξονες: το αδιάβλητο και δίκαιο της διαδικασίας επιλογής, τον καθορισμό των εξεταζόμενων μαθημάτων, την εξεταστέα ύλη, τη μορφή των θεμάτων, τον τρόπο βαθμολόγησης των υποψηφίων, τη συμμετοχή ή όχι του απολυτηρίου του Λυκείου στον μέσο όρο της βαθμολογίας των εξετάσεων, τον καθορισμό του αριθμού των εισακτέων, την αποδέσμευση του τρόπου εισαγωγής στις σχολές από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ουσιαστικά, στο μόνο που υπάρχει σύγκλιση είναι ο διοργανωτής των εξετάσεων. Πρόκειται για διαδικασία αυστηρά ελεγχόμενη από το υπουργείο Παιδείας σε κεντρικό επίπεδο, γεγονός που έχει εξασφαλίσει ότι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις θεωρούνται και είναι αδιάβλητες και αντικειμενικές.

Από την άλλη, όπως λέει η μελέτη (την υπογράφουν οι Ανδρέας Λάμπος, Χριστίνα Μιτσιάλη και Κωνσταντίνος Παπαμεντζελόπουλος από τον ΕΟΕ) οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν πεδίο συχνών αλλαγών, πολλές εκ των οποίων αποφασίζονται με μικροπολιτική στόχευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρα από τους βασικούς νόμους, υπάρχουν ακόμη δεκάδες νόμοι και εκατοντάδες προεδρικά διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις που μεταβάλλουν, τροποποιούν ή προσθαφαιρούν πολλά χαρακτηριστικά του θεσμού. «Αυτή η πολυνομία αλλά και οι απανωτές αλλαγές επιβαρύνουν τις διαδικασίες, κάποιες φορές αναστατώνουν τον προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου και ίσως δυσκολεύουν και τις επιλογές των μαθητών», παραδέχεται η μελέτη.

H μαζικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την ίδρυση πανεπιστημίων και ΤΕΙ σε «κάθε πόλη και χωριό» από τη δεκαετία του ’90 με ευρωπαϊκά κονδύλια, προκαλεί σημαντικές στρεβλώσεις στον προσανατολισμό των νέων για τις σπουδές τους. «Δυστυχώς δε γίνεται λόγος για το θέμα των συνεπειών της επιλογής των υποψηφίων, οι οποίοι τείνουν να εξαντλούν τον αριθμό των επιλογών που δικαιούνται. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτό παίζουν οι γονείς, οι καθηγητές και το προσωπικό των φροντιστηρίων. Επικρατεί, επίσης, η εντύπωση ότι σημαντικός αριθμός φοιτητών εισάγεται σε τμήματα που δεν κατείχαν υψηλή θέση στη σειρά των προτιμήσεών τους», λέει η μελέτη. Εντύπωση προκαλεί η διαπίστωση της μελέτης ότι «το σίγουρο είναι ότι το παλιό όνειρο της ελληνικής κοινωνίας “μια θέση στο Πανεπιστήμιο για όλους” προκαλεί σήμερα ερωτήματα».

Εν των μεταξύ, μόλις τέσσερις μήνες πριν τις πανελλαδικές εξετάσεις και οι αλλαγές συνεχίζονται. Πρώτα απ' όλα αλλάζει ο χρόνος διεξαγωγής των εξετάσεων. Δεν θα ξεκινήσουν Μάιο οι Πανελλαδικές, αλλά τον Ιούνιο και αυτό καθώς πρώτα θα πρέπει να γίνουν οι εξετάσεις του Λυκείου. Ταυτόχρονα καταργείται η διάταξη των επαναληπτικών εξετάσεων στις πανελλαδικές, ενώ αλλάζει και ο χρόνος διεξαγωγής των επαναληπτικών εξετάσεων του Λυκείου που πλέον δεν θα γίνονται τον Σεπτέμβριο, αλλά τον Ιούνιο.

Για πρώτη φορά δίδεται η δυνατότητα στους μαθητές της Γ Λυκείου (αλλά και της Γ γυμνασίου) να πάρουν το απολυτήριό τους σε τρεις εξεταστικές περιόδους, με δύο επαναληπτικές εξετάσεις δηλαδή, τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο. Θεσμοθετείται οριστικά το 10% που δίδει τη δυνατότητα συμμετοχής εκ νέου στις πανελλαδικές, κρατώντας τον βαθμό που πέτυχαν στις πρώτες. Η συμμετοχή τους μάλιστα μπορεί πλέον να γίνεται για δύο και όχι μόνο για ένα χρόνο. Για να μην υπάρξουν προβλήματα για τους υποψηφίους που υπάγονται στην κατηγορία του 5% λόγω της αλλαγής των παθήσεων από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας το υπουργείο Παιδείας ορίζει ότι φέτος θα ενταχθούν όλοι όσοι περιλαμβάνονται και στην παλιά λίστα. Στο μηχανογραφικό δελτίο διευρύνονται οι επιλογές για την εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Ευνοημένοι είναι οι υποψήφιοι του 2ου του 3ου και του 5ου επιστημονικού πεδίου που έχουν περισσότερες επιλογές στις Θετικές, Τεχνολογικές, Επιστήμες Υγείας, την Πληροφορική και την Οικονομία.